Mało kto wie, że na obszarze zajmowanym dziś przez Osiedle Piaski, w 1933 r. rozegrano słynne VI Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. Płk. A. Wańkowicza. Były to ówcześnie najważniejsze krajowe zawody balonowe.

W latach 1925-1939 odbyły się jedenaście razy, z tego pięć razy w Warszawie, raz w Legionowie, trzy razy w Toruniu i dwa razy w Mościcach. Zawody polegały na przeleceniu balonem jak największej odległości w linii prostej, ale tylko w granicach Polski. Po pięciu edycjach w Warszawie w latach 1925-1931 komitet organizacyjny zdecydował się przenieść zawody do Legionowa.

Znajdowało się tu znakomite zaplecze organizacyjne w postaci koszar i kadry 2. Batalionu Balonowego. Na terenie miejscowego portu balonowego stał duży hangar wybudowany w 1926 r. (obecnie znajdują się tu bloki nr 11, 13 i 19 na Piaskach). Do VI zawodów zakwalifikowało się 13 oficerów wojsk balonowych i 7 balonów kulistych. 25 września 1933 r., w dniu startu teren portu balonowego i poligonu wojskowego w Legionowie został otwarty dla szerokiej cywilnej publiczności. Zawody rozpoczęły się o godzinie 10.00 przy słonecznej pogodzie. W 5-minutowych odstępach sprzed hangaru kolejno startowały balony: „Poznań” (10.05), „Kraków” (10.10), „Warszawa” (10.15), „Hel” (10.20), „Gniezno” (10.25), „Jabłonna” (10.30) i „Lwów” (10.35). Ze względu na bliskość granicy z Niemcami odległości nie były zbyt imponujące.

Zwycięzcą zawodów został por. Jan Zakrzewski. Pilotował on wprawdzie najmniejszy balon „Gniezno” o pojemności 450 m³, ale pokonał największą odległość 121,8 km. Po 4 godzinach i 20 minutach lotu wylądował koło wsi Żabiny, około 15 km na północny-zachód od Działdowa. Uroczyste zakończenie zawodów odbyło się 28 września 1933 r. w Legionowie. Połączono je ze świętem 2. Batalionu Balonowego. Po mszy polowej odprawionej w hangarze w obecności wojska i zaproszonych gości płk. A. Wańkowicz wręczył puchar por. J. Zakrzewskiemu1. Po uroczystości goście zostali podjęci uroczystym obiadem w Garnizonowym Kasynie Oficerskim. O zawodach w Legionowie szeroko rozpisywała się prasa wojskowa i lotnicza, m.in. „Skrzydlata Polska”, „Lot Polski”, „Żołnierz Polski” i „Polska Zbrojna”. Jedno ze zdjęć znanego fotoreportera Witolda Pikiela ozdobiło okładkę popularnego tygodnika dla podoficerów pt. „Wiarus”2. Dzięki zawodom Legionowo zyskało ogólnopolski rozgłos.

 

Zdjęcie 1. Zawody balonów wolnych w Jabłonnie, „Polska Zbrojna” – Dodatek Ilustrowany, nr 41, 8 X 1933 r.

Zdjęcie 2. „Wiarus” nr 41 z 8 X 1933 r.

3 Dane za: VI-te zawody balonów wolnych o puchar im. pułk. Wańkowicza, „Skrzydlata Polska”, 1933, nr 11, s. 378. Niestety źródła międzywojenne podają różną kolejność lądowania ostatnich trzech balonów.

 

Wyniki VI Krajowych Zawodów Balonów Wolnych o Puchar im. Płk. A. Wańkowicza – Legionowo 25 września 1933 r.

 

lokata

załoga [pilot i pomocnik pilota]

balon

odległość [km]

1.

por. Jan Zakrzewski

Gniezno

121,8

2.

kpt. Konstanty Piotrowicz

por. Antoni Stencel 2.BB

Hel

111,3

3.

por. Michał Filipkowski 1.BB

por. Michał Mikulski 1.BB

Lwów

110,7

4.

por. Stanisław Foltański 2.BB

por. Jan Bloch 2.BB

Poznań

110,1

5.

por. Tadeusz Kasprzycki 1.BB

por. Stanisław Brenk 1.BB

Kraków

103,8

6.

por. Seweryn Łaźniewski 2.BB

por. Michał Ptasiński 2.BB

Jabłonna

102

7.

por. Władysław Pomaski

por. Antoni Janusz 1.BB

Warszawa

98,1