Od kilku lat kwiecień jest w Polsce Miesiącem Pamięci Narodowej. Bo to właśnie wiosną 1940 roku w lasach Katynia, Charkowa, Miednoje i Bykowni zamordowano kilkanaście tysięcy polskich żołnierzy i policjantów. Legionowskie obchody 73. rocznicy zbrodni katyńskiej rozpoczęto w Filii Piaski Muzeum Historycznego w Legionowie. Temu wydarzeniu była poświęcona kolejna niedziela tematyczna.
– Staramy się upamiętnić legionowskie ofiary zbrodni katyńskiej nie tylko poprzez samą budowę pomnika, ale również poprzez różną działalność edukacyjną i prace badawcze, które są prowadzone w naszym muzeum – mówi Erazm Domański, kierownik filii Piaski. Dotyczą one przede wszystkim opracowania życiorysów 44 oficerów służących w garnizonie Legionowo i 2 legionowskich policjantów, którzy zginęli z rąk sowietów.Muzeum dysponuje bowiem sporym materiałem źródłowym, który udało się pozyskać z Centralnego Archiwum Wojskowego. – Przez kilka lat skrzętnie go gromadziliśmy i w zasadzie na temat większości oficerów jesteśmy w stanie coś ciekawego powiedzieć. Te materiały możemy udostępnić również osobom szukającym i badającym ten temat na własną rękę – dodaje Erazm Domański. Biografie oficerów i policjantów z Legionowa zamordowanych w 1940 roku, nie były jednak głównym tematem niedzielnego spotkania.
W wykładzie zatytułowanym „Nie tylko Katyń”, losy polskich jeńców wojennych w ZSRR w latach 1939 – 1941 przybliżył Adam Kaczyński, mieszkaniec Legionowa, harcerz i członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. – W świadomości historycznej temat polskich jeńców wojennych schwytanych przez Sowietów po 17 września 1939 roku jednoznacznie kojarzy się tylko ze zbrodnią katyńską. Natomiast do dziś dnia zapomnianym pozostaje los ponad 25 tysięcy jeńców, którzy zostali skierowani do obozów pracy. Trafili oni między innymi do kopalń na Ukrainie, do budowy drogi łączącej Nowogród Wołyński ze Lwowem oraz za koło podbiegunowe do budowy linii kolejowej łączącej Kotłas z Workutą – mówi Adam Kaczyński. Na prelekcję złożyły się zarówno powszechnie znane materiały z tamtego okresu, jak i wyniki własnych badań prowadzonych podczas wyprawy za krąg podbiegunowy. – Chciałem pokazać pokazać zdjęcia z pozostałości łagrów. Pochodzą one z mojej zeszłorocznej wyprawy, w trakcie której spenetrowaliśmy praktycznie całą linię kolejową prowadząca do Workuty – dodaje autor prelekcji. Oprócz zdjęć i filmów z wyprawy, Adam Kaczyński pokazał także wstrząsające archiwalne fotografie prezentujące pracujących w nieludzkich warunkach jeńców wojennych.
Główna część uroczystości związanych z 73. rocznicą zbrodni katyńskiej odbędzie się w niedzielę 14 kwietnia o godzinie 18.00 w kościele pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej i pod pomnikiem katyńskim.
