Opowiadanie „Legionowo przyszłości” to jedyna prozatorska kategoria w tegorocznym konkursie literackim, organizowanym przez legionowską bibliotekę. Rywalizować będą ze sobą dzieci i dorośli, a nagrodę od prezydenta miasta otrzyma ten, kto najbardziej zaciekawi go wizją przyszłości Legionowa.
– Nie jest to podręcznik sztuki literackiej – tej prawdziwi pisarze uczą się sami – tak rozpoczyna swoją opowieść Mario Vargas Llosa w „Listach do młodego pisarza”. I z pewnością ma dużo racji, gdyż na dobre opowiadanie składają się głównie pomysł i umiejętność pracy nad tekstem, a nie wyznaczniki formalne, których w tym przypadku nie trzeba się kurczowo trzymać. Warto jednak poznać proste sposoby na to, by zbudować opowiadanie interesujące dla odbiorcy, bowiem to jego opinia jest miarą dobrze skrojonego utworu.
Konkursowy temat z pewnością pozwala na to, by puścić wodze fantazji i oddać się przyjemności pisania. Nie wolno zapominać, że obok wizji, która jest tu kluczowa, potrzebna jest też warstwa literacka: spójna fabuła, dzięki której wydarzenia złożą się w całość. Opowiadanie jako gatunek daje wiele możliwości i swobody. Choć miejsce akcji określa tytuł konkursowej kategorii, trzeba z pewnością doprecyzować czas – przyszłość może oznaczać akcję za 10, 20 lub 200 lat. Zanim przystąpimy do pisania, powinniśmy nakreślić wizję całego tekstu oraz zaplanować wstęp i zakończenie, aby jeden wątek nie rozrósł się do rozmiarów encyklopedii. Opowiadanie to więcej niż nowela, ale mniej niż opowieść. Jego miniaturowa wersja liczy zwykle 4-5 stron, zaś optymalna długość to ok. 20 stron. Nie chodzi jednak o to, by rozpisywać się dla zasady. Dobry tekst z wartką akcją równie dobrze można skończyć na 5 czy 10 stronach. Kiedy mamy już ogólną wizję, czas na plan działania.
Nie każdy umie improwizować i nie zawsze słowa same składają się w interesującą fabułę. Warto więc napisać konspekt, według którego będziemy konstruować kolejne wydarzenia. Pozwoli to uniknąć wprowadzenia zbyt wielu wątków pobocznych oraz zaplanować punkt kulminacyjny, czyli moment, w którym odbywają się kluczowe wydarzenia. Bardzo ważny jest też wybór głównego bohatera: opowiadanie to nie tylko opisy, ale przede wszystkim akcja, dialogi i działanie postaci. Niektórzy pisarze przygotowują sobie tzw. karty postaci i tworzą ich profile, aby były charakterystyczne i przemyślane, nie zaś oparte na wymyślonych już pierwowzorach. Bywa, że świadomie wybierają nawiązanie do istniejących bohaterów lub postaci autentycznych.
Nie należy zapominać o elementach technicznych: konsekwencji prowadzenia narracji w wybranym czasie (teraźniejszym lub przyszłym) i oczywiście przemyślanym wyborze narratora – to może być jeden z bohaterów, przedstawiający przebieg wydarzeń tak, jakby był ich bezpośrednim uczestnikiem, lub jedynie postronny obserwator. Na pewno warto wrócić do tekstu po kilku dniach i sprawdzić, czy całość brzmi spójnie, dać go komuś do przeczytania, aby upewnić się, że nasze opowiadanie jest ciekawe. Na koniec należy sprawdzić poprawność językową i ortograficzną – błędy zdecydowanie pozostawiają złe wrażenie na czytelniku.
Wybór konwencji pisania jest dowolny. Można pozwolić sobie na wprowadzanie do tekstu wątku nowych technologii, elementów baśniowych, magicznych, science-fiction, fantasy, utopii albo nawet podróży w czasie. Pomysłodawcy konkursu oczekują śmiałych i ciekawych rozwiązań. – Tak sformułowany temat pozwoli uruchamiać rozmaite inspiracje, np. znaleziony rękopis, list w butelce czy spotkanie z innymi cywilizacjami. Chcemy przyzwyczaić uczestników do rozbijania schematów myślowych. Poza tym, pisanie takiego opowiadania może być świetną zabawą, której granicą jest jedynie nasza wyobraźnia – zachęca Tomasz Talarski, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Legionowie.
W kategorii „Legionowo przyszłości” nagrodę specjalną przyzna prezydent miasta, w pozostałych (po SMS-owym głosowaniu) wyłonione zostaną trzy pierwsze miejsca (nagrody o wartości 700 zł dla zwycięzcy każdej z poetyckich kategorii) oraz po dwa wyróżnienia w każdej z trzech kategorii (po 300 zł). Termin nadsyłania prac upływa 30 kwietnia 2015 r.
Karolina Błaszczak-Modzelewska
