Kiedy z kimś lub z czymś nie da się wygrać w bezpośrednim starciu, zawsze można zrobić to sposobem. I tak właśnie uczynili w tym roku kreatywni animatorzy wszelkiej aktywności z Fundacji Pracownia Kompetencji, oferując seniorom z Legionowa oraz powiatu cykl zajęć, dzięki którym skutecznie „zaszczepili się” oni na pandemiczną apatię.
Dla osób młodych, aktywnych zawodowo pandemiczny lockdown miał pewne plusy. Główny był taki, że mogli pracować, nie ruszając się z domów. Lecz to, co z ich perspektywy stanowiło zaletę, wielu osobom starszym dało się we znaki. Ludzie z FPK, będąc z wieloma z nich w kontakcie, na własne oczy widzieli, co może zrobić przymusowa izolacja. – Kiedy zobaczyliśmy ich po lockdownie, często byli na granicy załamania nerwowego i histerii. Naprawdę bardzo się przestraszyli, nie wychodzili z domu i siedzieli odcięci od wszystkiego, co tylko potęgowało lęk i zły nastrój. O ile przed pandemią na naszych treningach pamięci przerabiali po 10 kartek A4 z ćwiczeniami, po długiej izolacji ta liczba spadła o ponad połowę. Różnica była kolosalna i oni sami zauważyli, że jest gorzej. Rok wymuszonej samotności i stresu zrobił gigantyczne spustoszenie – mówi Klaudia Rukszan, wiceprezeska legionowskiej Fundacji Pracownia Kompetencji.
Skoro tak, uznano w niej, że trzeba przywrócić seniorów do społecznego obiegu. I tak narodził się, sfinansowany ze środków Województwa Mazowieckiego, projekt pod nazwą „Wspólnymi siłami! Działania na rzecz osób 55+ z Legionowa i okolic”. Skierowano go do grupy 20 kobiet i mężczyzn w wieku 55+. Chodziło o ludzi nieaktywnych zawodowo, ze szczególnym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnością, samotnych i ubogich. Zasadniczym celem realizowanego od 1 czerwca do 30 listopada br. projektu jest zwiększenie ich samodzielności i zmniejszenie zagrożenia marginalizacją społeczną. – Opracowując go, konsultowaliśmy się z uczestnikami naszych działań w latach 2016-20. I dowiedzieliśmy się, że obecnie najbardziej doskwierają im spadki nastroju związane z pandemią COVID-19, stałym lękiem o siebie i najbliższych, przymusową izolacją, ale też z pogorszeniem stanu zdrowia, ubóstwem i samotnością – mówi Agnieszka Żychalak, prezeska Fundacji Pracownia Kompetencji. – Poza tym szwankuje u nich również sprawność umysłu, a co za tym idzie, seniorzy rezygnują z aktywności zmuszających mózg do pracy na rzecz seriali w TV. Wielu naszych podopiecznych ma problem z obsługą urządzeń IT, część z nich nie zdecydowała się na zakup smartfonu, gdyż jest zbyt trudny w obsłudze, o komputerze nie wspominając.
Wszystkie te czynniki wzięli pod uwagę autorzy projektu „Wspólnymi siłami!…” i skroili go dokładnie na potrzeby przyszłych beneficjentów. Mając świadomość, że osoby w wieku 55+ stanowią blisko jedną czwartą mieszkańców Legionowa, są więc ogromnym kapitałem społecznym, który powinien zostać zagospodarowany. – Zwiększenie dostępu do różnych usług, do tej pory nieosiągalnych lub trudno dostępnych dla części seniorów, na przykład ze względu na barierę ekonomiczną, przyczyni się do budowania przyjaznego dla nich otoczenia lokalnego oraz będzie przeciwdziałać ich wykluczeniu społecznemu, osamotnieniu i izolacji – uważa Klaudia Rukszan.
Przy wykorzystaniu zdobytej wiedzy i doświadczenia ludzie z FPK postanowili zapewnić 20 uczestnikom projektu dostęp do bezpłatnych zajęć edukacyjnych sprzyjających samorozwojowi oraz form atrakcyjnego spędzania czasu, będących okazją do dialogu pokoleniowego i integracji społecznej. Środkiem do osiągnięcia zamierzonych celów były warsztaty „Pozytywne myślenie” oraz cykl animacyjnych zajęć kulturalnych, turystycznych, rekreacyjnych i integracyjnych. Partnerami projektu są : legionowski Ośrodek Pomocy Społecznej, Dzienny Dom Senior+, Miejska Biblioteka Publiczna, Urząd Miasta Legionowo oraz Legionowskie Stowarzyszenie Amicus.
Jeśli chodzi o warsztaty „Pozytywne myślenie”, podzielono je na dwa moduły: jeden poświęcony stresowi, a drugi narzędziom, jakimi należy z nim walczyć. – Główna zasada pozytywnego myślenia opiera się na założeniu, że można wpływać na psychikę przez samą tylko zmianę sposobu myślenia. Chodzi o zdolność do zauważania pozytywnych aspektów każdej sytuacji, co stanowi jeden ze wskaźników zdrowia psychicznego – podkreśla Agnieszka Żychalak. Szybko okazało się, że dzięki podjętym działaniom seniorki i seniorzy zaczęli patrzeć na życie przez różowe okulary. Także dlatego, że wreszcie pożegnali nudę. Co ważne, korzystali z zajęć mających na celu wskazanie im aktywności, które mogą być kontynuowane po zakończeniu projektu, a dodatkowo byli angażowani w ich przygotowanie. Zgodnie z zasadą EMPOWERMENT autorzy projektu bazowali na swoich doświadczeniach z innych działań, a także na diagnozie problemów grupy docelowej. Wszystko to przyniosło spektakularne rezultaty.
Dwudziestka beneficjentów fundacyjnego przedsięwzięcia z pasją rzuciła się w rozmaite aktywności: chodzili na spacery, grzybobrania, na basen. Dbając o rekreację, nie zaniedbali też kultury. Stąd wyjścia do muzeów – Narodowego oraz Ziemi Kurpiowskiej. Przy czym seniorzy nie dostawali niczego na tacy, lecz sami proponowali tematy, na bieżąco śledząc ofertę placówek kulturalnych. Z kolei na rozwijających sprawność i koncentrację zajęciach, grając w planszówki czy rozwiązując łamigłówki i sudoku – trenowali pamięć. A wszystko po to, aby zdobyć umiejętności pozwalające łatwiej uniknąć pułapki zastawionej na osoby starsze przez pandemiczną izolację i samotność.
