Z inicjatywy oraz dzięki aktywności członków Stowarzyszenia na Rzecz Promocji i Rozwoju Zalewu Zegrzyńskiego pasjonaci wycieczek rowerowych i pieszych wędrówek po ciekawych przyrodniczo terenach położonych nad brzegami Bugu i Narwi dostaną do rąk nowe mapy turystyczne siedmiu gmin leżących w pobliżu Jeziora Zegrzyńskiego. A oto kolejna porcja informacji, które znajdują się na rewersach papierowych wydań map, a dotyczą naturalnych atrakcji gmin Jabłonna, Nieporęt, Serock i Wieliszew.
Cztery gotowe już mapy zostały opracowane i wydane dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, w konkursie Lokalnej Grupy Działania Zalewu Zegrzyńskiego. Wkrótce światło dzienne ujrzą kolejne mini przewodniki po nadzalewowych atrakcjach. – Aktualnie są opracowywane dalsze trzy mapy gmin położonych w dolnym biegu rzeki Bug: Dąbrówki, Radzymina i Somianki oraz dwa przewodniki turystyczne: „Atrakcje przyrodnicze Krainy Jeziora Zegrzyńskiego” i „Atrakcje przyrodnicze Krainy Dolnego Bugu”, których wydanie zbiegnie się z planowanym na maj-czerwiec seminarium poświęconym tej tematyce. Jeżeli ograniczenia spowodowane pandemią nie pokrzyżują naszych planów, to będzie ono połączone ze study press dla przedstawicieli mediów – zapowiada Zbigniew Szumera, prezes Zarządu Stowarzyszenia na Rzecz Promocji i Rozwoju Zalewu Zegrzyńskiego.
Mapa przyrodnicza Gminy Wieliszew
Gmina Wieliszew położona jest w środkowej części województwa mazowieckiego, 30 km od Warszawy nad Narwią. Duże zespoły leśne, rozległe łąki, liczne pomniki przyrody, plaże nad Jeziorem Zegrzyńskim i Narwią tworzą enklawę z doskonałymi warunkami dla wypoczynku i rekreacji. Po bezkresnych Łąkach Wieliszewskich wiosną i latem można wędrować lub jeździć rowerem, podziwiać bogactwo przyrody i odpoczywać. Gmina Wieliszew kojarzy się przede wszystkim z Zalewem Zegrzyńskim, ale nie jest to jedyne jezioro w tej okolicy, choć zdecydowanie najbardziej okazałe. Północna odnoga Jeziora Zegrzyńskiego, czyli szeroka w tym miejscu Narew, ciągnie się od Zegrza Południowego, wzdłuż Rezerwatu Wieliszewskie Łęgi i rozległych wieliszewskich łąk, aż po zaporę w Dębem, wyznaczając północną granicę gminy. Kolejne co do wielkości jeziora to Góra oraz Klucz w pradolinie Narwi. Nieopodal znajdują się jeszcze Jezioro Olszewskie i liczne stawy. Siedziba gminy, czyli miejscowość Wieliszew, położona jest na skarpie, zaś u jej podnóża znajduje się Jezioro Wieliszewskie, również powstałe w jednym ze starorzeczy. Natomiast bliżej szosy warszawskiej, w sąsiedztwie dużego obszaru leśnego zwanego uroczyskiem, leży oaza spokoju i niczym niezmąconej ciszy – jezioro Kwietniówka, ulubione miejsce wędkarzy. Na wszystkich tych akwenach spotkać można między innymi łabędzie i kaczki krzyżówki, które tu bezpiecznie wychowują swoje potomstwo.
Przyrodnicze atrakcje Wieliszewa i okolic najłatwiej w pełni docenić podczas wyprawy rowerowej. Prawdziwą gratką dla miłośników zarówno dwóch kółek, jak i natury jest trasa łącząca Wieliszew z Jabłonną. Szlak ma swój początek lub koniec w Zegrzu. Stamtąd biegnie przeciwpowodziowym wałem Narwi przez rezerwat Wieliszewskie Łęgi, plażę w Wieliszewie i zaporę w Dębem. W okolicach zapory znajdują się stanowiska dla wędkarzy, a niewędkujący mogą… wyłowić wzrokiem rybołowa, czaplę siwą i bobra. Jadąc dalej, jest okazja zobaczyć jedyne w swoim rodzaju łąki uroczyska Klucz i Kępa Kikolska. Nie porzucając brzegu Narwi, dotrzemy do ruin pałacu Poniatowskich w Górze. Następnie, kierując się na południe, na objętym programem Natura 2000 terenie fortów modlińskich warto wstąpić do Janówka Pierwszego, do fortu, który stał się ostoją nocka dużego. Kolejny etap to „długa prosta” biegnąca wzdłuż północnego brzegu Wisły. Stąd rozpościera się widok na rezerwat przyrody Kępy Kazuńskie. Brzegi porośnięte wierzbą i topolą, piaszczyste łachy i liczne wyspy to miejsca lęgowe mew, rybitw rzecznych, kaczek krzyżówek i kormoranów, a spotkać tam również można wiele innych rzadszych gatunków ptactwa wodnego, takich jak zimorodek, remiz, trznadel czapla siwa, kulik wielki i wiele innych. Nie tracąc z oczu Wisły, mijamy pole golfowe w Rajszewie i kolejny rezerwat – Ławice Kępińskie, niezwykle interesujący ze względu na mnogość występujących w nim gatunków ptaków i roślin. Szlak kończy się w Jabłonnie, na terenie pełnego pomników przyrody parku otaczającego XVIII-wieczny pałac.
Druga trasa przyrodnicza początkowy odcinek dzieli z wyżej opisanym szlakiem, czyli rozpoczyna się w Zegrzu i biegnie przez Wieliszewskie Łęgi wzdłuż północnej granicy gminy, wałem Narwi i ścieżkami wzdłuż jej brzegów. Podobnie jak trasa nr 1, ze względu na swoją liczącą aż 36 km długość, polecana jest zwłaszcza rowerzystom. Ten, kto zdecyduje się ją przejechać, pozna atrakcje przyrodnicze zarówno okolic Wieliszewa, jak i Serocka, bo szlak w Dębem skręca na północ, przekracza granicę gmin i wiedzie przez Rezerwat Zegrze (dawna puszcza serocka), mija jezioro Chojno i dociera do zabytkowego Serocka.
Z uwagi na mały nakład mapy pt. „Atrakcje przyrodnicze Gminy Jabłonna”, dostępnej jedynie w nielicznych punktach informacji turystycznej, zachęcamy do ściągnięcia jej w wersji PDF ze strony Stowarzyszenia na Rzecz Promocji i Rozwoju Zalewu Zegrzyńskiego www.jeziorozegrzynskie.info lub Lokalnej Grupy Działania Zalewu Zegrzyńskiego – www.lgdzz.pl.
tekst Sandra Szumera
